მდინარის დატბორვის ზონაში მიმდინარე ეროზიული პროცესების პროგნოზი

Abstract

ჩატარებული თეორიული და ლაბორატორიული კვლევების შედეგად მიღებული გრუნტის გარეცხვის დამოკიდებულებების გამოყენებით, მოცემულია მდინარის დატბორვის ზონაში მიმდინარე ეროზიული პროცესების წინასწარი განსაზღვრის პრინციპები, რაც საშუალებას მოგვცემს, რაციონალურად დაიგეგმოს წყალდიდობების, წყალმოვარდნების და მათი თანმხლები ნეგატიური მოვლენების განვითარების საწინააღდმეგო ღონისძიებები.

The report indicates the issues of forcasting the erosion process in flooded zone when freshets impact on the lakes. The essential facts are defined, such are lakes maximum outlays reliability of costal fortification in the flooded zone. The profitability of using of geoinformation system is envisaged for solving the existing tasks. Forcasting the flooded zone and leaking into it the erosion processes at the whole length of the rivers allows the relevant planning for the actions the floods and against the erosion.

В статье приводятся вопросы прогнозирования эрозийных процессов в зоне затопления при паводковых явлениях на реках. Рассматриваются основные определяющие факторы, какими являются максимальные расходы рек, надёжность берегоукре-пительных сооружений и зона затопления. Показана перспективность использования геоинформационных систем для решения поставленных задач. Приведены формулы позволяющие определению размывов почвогрунтов в зависимости от факторов обуславливающих процессы эрозии. Даётся зависимость для расчёта глубины разлива грунтов, при заданной синусоидальной форме измене-ния фактических данных скоростей водного потока по времени. Прогнозирование зоны затопления и протекающих в нём эрозионных процессов по всей длине реки позволит рационально запланировать противопаводковые и противоэрозионные мероприятия.