მზის აქტივობის გავლენა და ტენდენციები საქართველოს კლიმატზე და მის პოტენციალზე

Abstract

ბოლო რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში მზის აქტივობის ცვლილებებმა მნიშვნელოვანი ზეგავლენა იქონია გლობალურ და რეგიონულ კლიმატურ პროცესებზე. მოცემულ კვლევაში განხილულია მზის აქტივობის გავლენა საქართველოს კლიმატურ პირობებზე და განახლებადი ენერგეტიკული პოტენციალის, კერძოდ, მზის ენერგიის გამოყენების შესაძლებლობებზე. ანალიზი ეფუძნება 1975–2023 წლების განმავლობაში მიღებულ კლიმატურ და ასტრონომიულ მონაცემებს. ეს კვლევა მიზნად ისახავს მზის აქტივობის ტენდენციების გაანალიზებას და მათი კორელაციის შეფასებას საქართველოს კლიმატურ პირობებთან და ენერგეტიკულ პოტენციალთან, განსაკუთრებით განახლებადი ენერგიის მიმართულებით.ასევე საქართველოს ტერიტორიაზე კლიმატური პარამეტრების – ტემპერატურის, ნალექისა და ღრუბლიანობის დინამიკას. ანალიზის შედეგად გამოვლინდა გარკვეული კავშირები მზის აქტივობის ფაზებსა და კლიმატურ ცვალებადობას შორის, რაც თავის მხრივ აისახება როგორც ჰიდროენერგეტიკულ, ისე მზის ენერგიაზე დაფუძნებულ რესურსების გამოყენებაზე. კვლევაში ნაჩვენებია, რომ ტემპერატურის მატება ყველა რეგიონში თანხვედრაშია მზის აქტივობის ციკლებთან. განსაკუთრებით საინტერესოა მზის გამოსხივების მაჩვენებლები აღმოსავლეთ საქართველოში, რაც მზის ენერგიის განვითარებისთვის მნიშვნელოვან შესაძლებლობებს ქმნის. მიღებული შედეგები მნიშვნელოვანია როგორც კლიმატური პროგნოზირების, ისე საქართველოს ენერგეტიკული სტრატეგიის დაგეგმვისთვის გრძელვადიან პერსპექტივაში.

Over the past several decades, fluctuations in solar activity have had a significant impact on both global and regional climate systems. This study explores the influence of solar activity on Georgia’s climate and examines the potential of renewable energy, with a particular focus on solar energy utilization. The analysis is based on climate and astronomical data from 1975 to 2023. Results show a consistent rise in average temperatures across all regions of Georgia, which correlates with periods of increased solar activity. Notably, eastern Georgia exhibits high levels of solar radiation, indicating strong potential for solar energy development. The study highlights key climate trends and emphasizes the importance of integrating solar potential into national energy planning under increasing energy demand and climate risks.

За последние несколько десятилетий колебания солнечной активности оказали значительное влияние как на глобальные, так и на региональные климатические системы. В этом исследовании изучается влияние солнечной активности на климат Грузии и изучается потенциал возобновляемой энергии, с особым акцентом на использование солнечной энергии. Анализ основан на климатических и астрономических данных с 1975 по 2023 год. Результаты показывают последовательный рост средних температур во всех регионах Грузии, что коррелирует с периодами повышенной солнечной активности. Примечательно, что восточная Грузия демонстрирует высокий уровень солнечной радиации, что указывает на большой потенциал для развития солнечной энергетики. Исследование выделяет ключевые климатические тенденции и подчеркивает важность интеграции солнечного потенциала в национальное энергетическое планирование в условиях растущего спроса на энергию и климатических рисков.